ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 7 ਨਵੰਬਰ 2025
ਕੇਂਦਰ ਦੀ BJP ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸੈਨੇਟ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਭੰਗ ਕਰਨ ਦਾ ਨੋਟੀਫਿਕੇਸ਼ਨ ਜਾਰੀ ਕਰਕੇ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਹਿੱਕ 'ਤੇ ਮੂੰਗ ਦਲਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ, ਪਰ ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਅਤੇ ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਅਜਿਹਾ ਪਲਟਵਾਰ ਕੀਤਾ ਕਿ ਦਿੱਲੀ ਦੀਆਂ ਗੱਦੀਆਂ ਹਿੱਲ ਗਈਆਂ। ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਅਤੇ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ASAP ਦੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉੱਤਰ ਕੇ BJP ਨੂੰ ਖੁੱਲ੍ਹੀ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇ ਦਿੱਤੀ - "ਪੰਜਾਬ ਦੱਬੇਗਾ ਨਹੀਂ!" ਹੁਣ ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਮਸਲਾ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ, ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਆਨ-ਬਾਨ-ਸ਼ਾਨ ਦੀ ਲੜਾਈ ਬਣ ਗਈ ਹੈ।
ਮੰਗਲਵਾਰ ਨੂੰ ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ ਦੀਆਂ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਜੋ ਨਜ਼ਾਰਾ ਦਿਖਿਆ, ਉਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਸਬੂਤ ਸੀ। ASAP ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਅਤੇ AAP ਕਾਰਕੁਨਾਂ ਨੇ BJP ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਖ਼ਿਲਾਫ਼ ਇੰਨਾ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਤੱਕ ਖ਼ਬਰ ਗਈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਇੱਕ ਹੈ। ਨਾਰਿਆਂ ਦੀ ਗੂੰਜ ਸੀ - "ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਹੱਕਾਂ ਦੀ ਲੁੱਟ ਨਹੀਂ ਚੱਲੇਗੀ!" ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਨੌਜਵਾਨ ਇੱਕ ਸਾਥ ਖੜ੍ਹੇ ਹੋ ਕੇ ਚੀਕ-ਚੀਕ ਕੇ ਕਹਿ ਰਹੇ ਸਨ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਾਡੀ ਵਿਰਾਸਤ ਹੈ, ਇਸ 'ਤੇ ਕਿਸੇ ਬਾਹਰੀ ਤਾਕਤ ਦਾ ਕਬਜ਼ਾ ਨਹੀਂ ਚੱਲੇਗਾ। ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨਕਾਰੀਆਂ ਦੇ ਹੱਥਾਂ ਵਿੱਚ ਤਖ਼ਤੀਆਂ ਸਨ ਜਿਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਲਿਖਿਆ ਸੀ - "ਧੱਕੇ ਨਾਲ ਨਹੀਂ, ਪੰਜਾਬ ਦੀਆਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਤੁਹਾਡੀਆਂ ਨਹੀਂ!" ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦਾ ਆਤਮ-ਸਨਮਾਨ ਬੋਲ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਕੇਂਦਰ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਪੂਰਵ ਸੂਚਨਾ ਦੇ ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦੀ ਸੈਨੇਟ ਨੂੰ ਭੰਗ ਕਰਨ ਦਾ ਫਰਮਾਨ ਜਾਰੀ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। AAP ਦਾ ਦੋਸ਼ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਕੋਈ ਪ੍ਰਸ਼ਾਸਨਿਕ ਫ਼ੈਸਲਾ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਇੱਕ ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਸਾਜ਼ਿਸ਼ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ BJP ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਪ੍ਰਤਿਸ਼ਠਿਤ ਸਿੱਖਿਆ ਸੰਸਥਾ 'ਤੇ ਆਪਣਾ ਕੰਟਰੋਲ ਜਮਾਉਣਾ ਚਾਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਜੋ 1882 ਤੋਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਅਕਾਦਮਿਕ ਅਤੇ ਸੱਭਿਆਚਾਰਕ ਪਛਾਣ ਰਹੀ ਹੈ, ਉਸ ਨੂੰ ਅਚਾਨਕ ਟਾਰਗੇਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ। AAP ਨੇਤਾਵਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਇਹ ਉਹੀ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ਜੋ BJP ਹਰ ਉਸ ਸੂਬੇ ਵਿੱਚ ਅਪਣਾਉਂਦੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਉਸ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨਹੀਂ ਹੈ - ਪਹਿਲਾਂ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਨੂੰ ਕਮਜ਼ੋਰ ਕਰੋ, ਫਿਰ ਆਪਣੇ ਲੋਕ ਬਿਠਾ ਦਿਓ। ਪਰ ਇਸ ਵਾਰ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਸਰਕਾਰ ਹੈ ਜੋ ਇੱਕ-ਇੱਕ ਇੰਚ ਜ਼ਮੀਨ ਲਈ ਲੜਨ ਨੂੰ ਤਿਆਰ ਹੈ।
ਮੁੱਖ ਮੰਤਰੀ ਭਗਵੰਤ ਮਾਨ ਨੇ BJP ਨੂੰ ਸਿੱਧੇ-ਸਿੱਧੇ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨਾਲ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨਹੀਂ ਚੱਲੇਗੀ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ - “ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਸਿਰਫ਼ ਇੱਕ ਇਮਾਰਤ ਨਹੀਂ, ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਆਤਮਾ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਭਗਤ ਸਿੰਘ ਵਰਗੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਨਿਕਲੇ, ਇੱਥੋਂ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਲੀਡਰਸ਼ਿਪ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਸੰਸਥਾ ਨੂੰ ਸੰਭਾਲਣਾ ਸਾਡਾ ਫ਼ਰਜ਼ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਨਾ ਸਾਡਾ ਧਰਮ।” CM ਮਾਨ ਨੇ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਇਸ ਮਾਮਲੇ ਵਿੱਚ ਕੋਈ ਸਮਝੌਤਾ ਨਹੀਂ ਕਰੇਗੀ ਅਤੇ ਜੋ ਵੀ ਕਦਮ ਚੁੱਕਣਾ ਪਵੇਗਾ, ਉਹ ਚੁੱਕਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਸੰਦੇਸ਼ ਸੀ - “BJP ਨੇ ਗ਼ਲਤ ਸੂਬੇ ਨੂੰ ਟਾਰਗੇਟ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਉਹ ਧਰਤੀ ਹੈ ਜੋ ਝੁਕਦੀ ਨਹੀਂ, ਦੱਬਦੀ ਨਹੀਂ, ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਹੱਕ ਲਈ ਆਖਰੀ ਸਾਹ ਤੱਕ ਲੜਦੀ ਹੈ।”
ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹਰ ਕਾਲਜ ਵਿੱਚ ASAP ਦੇ ਵਿਦਿਆਰਥੀਆਂ ਨੇ ਧਰਨਾ ਦਿੱਤਾ। ਪਟਿਆਲਾ, ਅੰਮ੍ਰਿਤਸਰ, ਲੁਧਿਆਣਾ, ਜਲੰਧਰ, ਬਠਿੰਡਾ - ਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿੱਚ ਨੌਜਵਾਨ ਸੜਕਾਂ 'ਤੇ ਉੱਤਰ ਆਏ। ਕੈਂਪਸ ਵਿੱਚ ਵਿਰੋਧ ਸਭਾਵਾਂ ਹੋਈਆਂ। ਇੱਕ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਨੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ - “ਅਸੀਂ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਨਵੀਂ ਪੀੜ੍ਹੀ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਨੂੰ ਪਤਾ ਹੈ ਕਿ ਆਪਣੇ ਹੱਕ ਕਿਵੇਂ ਲੈਣੇ ਹਨ। BJP ਸੋਚ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ਕਿ ਵਿਦਿਆਰਥੀ ਕੀ ਵਿਗਾੜ ਲੈਣਗੇ, ਪਰ ਅਸੀਂ ਦਿਖਾ ਦੇਵਾਂਗੇ ਕਿ ਨੌਜਵਾਨ ਜਦੋਂ ਜਾਗ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਸਰਕਾਰਾਂ ਬਦਲ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।”
ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ ਇਸ ਮੁੱਦੇ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਜਨ-ਅੰਦੋਲਨ ਬਣਾ ਦਿੱਤਾ। ASAP ਦੇ ਰਾਜ ਪ੍ਰਧਾਨ ਨੇ ਕਿਹਾ - “ਅਸੀਂ ਉਹ ਪੀੜ੍ਹੀ ਹਾਂ ਜੋ ਆਪਣੇ ਹੱਕ ਮੰਗਦੀ ਨਹੀਂ, ਖੋਹੰਦੀ ਹੈ।” ASAP ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਕਿ ਜੇ ਤਿੰਨ ਦਿਨ ਵਿੱਚ ਸੈਨੇਟ ਭੰਗ ਕਰਨ ਦਾ ਫ਼ੈਸਲਾ ਵਾਪਸ ਨਹੀਂ ਲਿਆ ਗਿਆ ਤਾਂ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਚੱਕਾ ਜਾਮ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਦਾ ਇਤਿਹਾਸ ਹੈ। ਇੱਥੋਂ ਸ਼ਹੀਦ ਭਗਤ ਸਿੰਘ, ਸੁਖਦੇਵ ਵਰਗੇ ਕ੍ਰਾਂਤੀਕਾਰੀ ਨਿਕਲੇ। AAP ਦੇ ਇੱਕ ਸੀਨੀਅਰ ਨੇਤਾ ਨੇ ਕਿਹਾ - “BJP ਨੂੰ ਸਮਝਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਉਹ ਜ਼ਮੀਨ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਲੜਨਾ ਖੂਨ ਵਿੱਚ ਹੈ। ਪੰਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਨੂੰ ਛੂਹਣ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਨਾ ਮਤਲਬ ਪੂਰੇ ਪੰਜਾਬ ਨੂੰ ਚੁਣੌਤੀ ਦੇਣਾ ਹੈ।” ਇਸ ਲਈ ਇਹ ਮੁੱਦਾ ਸਿਰਫ਼ ਅਕਾਦਮਿਕ ਨਹੀਂ ਰਹਿ ਗਿਆ, ਇਹ ਪੰਜਾਬ ਦੀ ਖ਼ੁਦਮੁਖ਼ਤਾਰੀ ਅਤੇ ਸਨਮਾਨ ਦਾ ਸਵਾਲ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।
ਆਮ ਆਦਮੀ ਪਾਰਟੀ ਨੇ BJP ਨੂੰ ਆਖਰੀ ਚੇਤਾਵਨੀ ਦਿੱਤੀ ਹੈ: “ਪੰਜਾਬ ਦਬਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦਾ, ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਕਦੇ ਦੱਬੇਗਾ!”